Erozyon nedir sorusu doğa olaylarının yaşanma sıklığına bağlı olarak son zamanlarda en çok sorulan soruların başında gelmektedir. Erozyon rüzgar, sel suları ve akarsular gibi dış etkenlere bağlı olarak toprağın aşınım ve sürüklenmesi anlamına gelmektedir. Yaşanan bu doğa olayı doğa dengesinin de etkisi ile sürekli olarak meydana gelmektedir.
Doğada kendiliğinden oluşan erozyonlar çevreye ve insanlara zarar vermezken, insan etkisi sonucu meydana gelen erozyon dünya üzerinden olumsuz etki yaratmaktadır. Bitki örtüsünün insanlar tarafından tahrip edilmesi de doğal dengenin bozulmasına doğrudan etki etmektedir. Normal şartlarda bitki kökleri toprak tarafından tutularak toprağın kaymasını engellerler.
Erozyon Oluşumunun Ana Sebepleri
Erozyon oluşumunun sebepleri birbiri ile orantılı olarak oldukça fazladır. Doğada kendiliğinden oluşabilecek olan erozyon, insan etkisi sebebiyle de oluşabilmektedir. Bunun yanında erozyon oluşması için bazı ana sebepler yer almaktadır.
- Arazinin eğimli ve engebeli olması,
- Akarsu debisinin normalden yüksek olması,
- Rüzgarların çok sert olması,
- Sel suları,
- Yanlış arazi kullanımı,
- Ana kayanın sahip olduğu özellikler,
- Küresel ısınmaya bağlı olarak iklim değişikliği,
- Bitki örtüsünün insanlar tarafından tahrip edilmesi,
Erozyon oluşumunun sebepleri olarak insan kaynaklı ve doğal kaynaklı olarak meydana gelen erozyon, doğa üzerinde ciddi hasarlar bırakabilmektedir. Doğada kendiliğinden meydana gelen erozyona jeolojik erozyon, insan kaynaklı olarak meydana gelen erozyona ise hızlandırılmış erozyon ismi verilmektedir.
Erozyonun Sonuçları Nelerdir?
Erozyon doğal dengenin bozulmasına ve buna bağlı birçok olumsuz durumun meydana gelmesine neden olmaktadır. Erozyon oluşumunun sebepleri bir araya geldiğinde ortaya geri dönüşü mümkün olmayan durumların sonuçlar çıkabilmektedir.
- Çölleşme meydana gelerek buna bağlı olarak tarım ve tarım ürünlerinin kalitesi düşer.
- Toprak daha az kapasite ile su depolar. Bu da sel baskınlarının çok sık yaşanmasına neden olur.
- Doğada yer alan su kaynakları kirlenerek zarar görür.
- Bitki örtüsünün yok olmasına bağlı olarak heyelan ve çığ riski artar.
- Tarım alanlarının verimsiz ve kalitesiz olması göçün artmasına neden olur.
- Kuraklık sorunu yaşanmaya başlar.
Erozyonla Mücadele Yolları
Erozyonla mücadele ederek erozyonun oluşturacağı tahribatın önüne geçebilmek ve bu durumun olumsuz etkilerinden kurtulabilmek mümkündür. Erozyon nedir ve nasıl engellenebileceği ile ilgili ilk olarak halkın bu konuda bilinçlendirilmesi gerekmektedir. Bunun yanında bazı mücadele yolları bulunmaktadır.
- Nadas alanları azaltılarak ekim nöbetleşe olarak daha yaygın hale getirilmelidir.
- Çıplak arazilerin ağaçlandırılması yapılarak bitki örtüsü korunmalıdır.
- Ormanların tahribi önlenmelidir.
- Otlak ve meraların aşırı otlatılmasının önüne geçilmelidir.
- Göl ve barajların su toplama alanlarına ağaçlandırma çalışması yapılmalıdır.
- Ahır hayvancılığı yapılmalıdır.
- Rüzgarın hızlı olduğu yerlerde rüzgar hızını kesecek set ve engeller yapılmalıdır.
- Eğimli araziler taraçalanmalı ve işlenmemelidir.
- Akarsu yataklarının ıslah edilmesi sağlanmalıdır.
Erozyon oluşumunun sebepleri ve bu durumu önlemek adına yapılacak her çalışma geleceğe yapılacak en iyi yatırım olacaktır. Toplum olarak bilinçli hareket etmek erozyonla mücadelenin en doğal yolu olmaktadır.
